خشکسالی،مرگ قنوات و سقوط زعفران

به گزارش نسیم قائن ، بخشی از اقتصاد متوسل محصولات کشاورزی است؛ محصولاتی که خشکسالی اصلیترین تهدید برای آن محسوب میشود.
خشکسالی در خراسان جنوبی در حالی دوران جوانی هفده سالگی خود را میگذراند که چهره بسیاری از بخشهای استان را پیر کرده و از پای درآورده است؛ ریزگردها و طولانی شدن وزش بادها، نابودی مزارع و باغات میوه، کمبود آب آشامیدنی، خشک شدن قنوات… و اینبار ردپای خشکسالی در مزارع زعفران، این محصول استراتژیک خراسان جنوبی را به مرز نابودی میکشاند.
با توجه به آب و هوای گرم و خشک، زعفران، زرشک و عناب، سه محصول استراتژیک و با اهمیت برای خراسان جنوبی است و بسیاری از مردم استان از طریق کاشت و بهرهبرداری از این سه محصول ارتزاق میکنند.
علیرغم اینکه تاکنون جلسات مختلفی برای این گیاه مقاوم به کمآبی برگزار شده و نخبگان بسیاری از خراسان جنوبی و یا خارج از استان بر روی این محصول کار علمی انجام دادهاند، اما خشکسالی دست هر کار علمی را بسته است.
مدیر جهاد کشاورزی قاین در گفتوگو با خبرنگار فارس در بیرجند، اظهار داشت: شهرستان قاین در خراسان جنوبی مقام نخست کشت و تولید زعفران را دارد به طوری که سطح زیر کشت این محصول در قاین معادل ۴ هزار و ۳۴۶ هکتار است.
سید عبدالحسین سجادی تصریح کرد: در حال حاضر ۱۲ هزار و ۸۶۰ بهرهبردار در زمینه کاشت، داشت و برداشت زعفران فعالیت دارند و از این طریق امرار معاش میکنند.
وی افزود: سالیانه حدود ۱۴ تن زعفران در قاین تولید میشود که درآمد فروش آن، رقم قابل توجهی در اقتصاد کشور را شامل میشود.
مدیر جهاد کشاورزی قاین اذعان داشت: همانگونه که از قدیم زعفران قاین به عنوان بهترین زعفران ایران زبانزد بوده و شناخته شده است، بررسیها و آزمایشهای امروزی نیز این موضوع را تأیید میکند.
سجادی در رابطه با تأثیر خشکسالی بر زعفران، بیان داشت: خشکسالی به شدت بر عملکرد زعفران تأثیر گذاشته، در گذشته بیشتر سطح زیر کشت زعفران قاین از قنوات آبیاری میشد، قنواتی که از بهترین کیفیت آب آبیاری برخوردار بودند اما در حال حاضر بیشتر قنوات خشک شده و سطح زیر کشت موجود، بیشتر متعلق به چاههای کشاورزی است.
وی افزود: این چاهها کیفیت آب چندانی نداشته و در اثر خشکسالی کمیت و کیفیت آنها نیز کاهش یافته است و لذا عملکرد زعفران علیرغم تلاش کشاورزان و کارشناسان بازهم نسبت به قبل کاهش نشان میدهد.
مدیر جهاد کشاورزی قاین با اشاره به صادرات زعفران، گفت: صادرات این محصول از موضوعاتی است که همواره مورد بحث بوده، که خوشبختانه امروزه در این زمینه قاین نیز حرفی برای گفتن دارد.
سجادی ادامه داد: زعفران قاین به تمامی استانهای ایران و چند کشور خارجی از جمله کشورهای اروپایی، عربی و ژاپن صادر میشود و بیش از ۹۵ درصد به صورت بستهبندی و فرآوری شده است.
وی به دیگر محصولات تولید شده از زعفران اشاره کرد و گفت: از جمله فرآوردههای زعفران میتوان از قرص زعفران و آدامس زعفران که توسط یکی از واحدهای بستهبندی در قاین تولید میشود، اشاره کرد.
مدیر جهاد کشاورزی قاین خاطرنشان کرد: نوشیدنی زعفران نیز توسط یکی از شرکتهای فرآوری زعفران در قاین به زودی روانه بازار مصرف خواهد شد.
سجادی با بیان اینکه واحدهای فرآوری بسیاری از مشکلات خامفروشی زعفران را برطرف کرده، یادآور شد: در حال حاضر تعداد شش واحد فرآوری زعفران در شهرستان قاین فعال است.
علاوه بر کشاورزان قاینی، در دیگر نقاط استان نیز کشاورزان بسیاری هستند که از محصول زعفران امرار معاش میکنند و خشکسالی سفره کشاورزان زعفرانکار را تهدید میکند و از سوی دیگر زعفران محصولی است که کیفیت آن منحصر به ایران میشود و نمیتوان ارزآوری آن را برای کشور نادیده گرفت بنابراین نخبگان و مدیران برای حفظ این محصول استراتژیک باید چارهای بیاندیشند تا ارزش طلای سرخ این مملکت رو به زوال نرود.
گزارش از محبوبه قاسمزاده