اورژانس اجتماعی گامی برای کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی

به گزارش نسیم قائن ، کشور ایران از دیرباز همیشه با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کرده که به صورت خواسته یا ناخواسته و با توجه به شرایط و اوضاع کشور، آسیب های اجتماعی را رقم زده و این مشکلات نه تنها فرد مورد نظر بلکه کل جامعه را در بر می گیرد لذا در این راستا اورژانس اجتماعی برای رفع و کاهش برخی از آسیب های اجتماعی راه اندازی شد تا بتواند با ارائه خدمات مطلوب و مناسب راهگشای بسیاری از مشکلات جامعه باشد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی اظهار کرد: یکی از برنامه هایی که در جمهوری اسلامی ایران بر اساس بند ب تبصره ۱۵ قانون بودجه سال ۱۳۸۶ کل کشور شکل گرفته برنامه اورژانس اجتماعی است.
علیرضا موهبتی گفت: تسهیل دسترسی به خدمات اجتماعی برای افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی پیامدهای منفی را در جامعه کاهش خواهد داد که به تبع آن کاهش پرونده های قضایی و انتظامی را به دنبال دارد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی ادامه داد: به همین منظور مرکز مداخله در بحران به عنوان محوری ترین بخش، با عنوان مرکز اورژانس اجتماعی، در سال ۱۳۸۷ در شهرستان بیرجند، در زمینه کنترل و کاهش بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی و توانمندسازی افراد در معرض آسیب و آسیب دیدگان اجتماعی و ساماندهی آنان در خانواده، با کادری مجرب و متخصص با هدف جایگزین کردن مداخلات روانی و اجتماعی قبل از مداخلات قضایی و انتظامی راه اندازی شد.
موهبتی گفت: با توجه به وظایف پیش بینی شده در قانون تشکیل سازمان بهزیستی کشور ، یکی از حوزه های فعالیت سازمان بهزیستی، حمایت از افراد در معرض آسیب و آسیب دیدگان اجتماعی است.
وی یادآور شد: در این راستا برنامه های مختلفی در سطوح سه گانه پیشگیری اولیه، دومین و سومین در سازمان تدوین و در سراسر کشور اجرا می شود.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی اضافه کرد: از جمله برنامه هایی که در پیشگیری سطوح دومین و سومین با هدف انجام مداخلات تخصصی برای افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی اجرا می شود، برنامه اورژانس اجتماعی است که تخصصی بودن، به موقع بودن و در دسترس بودن از ویژگی های مهم آن است تا از این طریق ارائه خدمات اجتماعی به مردم در سازمان بهزیستی کشور محدود به زمان و مکان خاصی نشده و رویکرد فعال جایگزین رویکرد غیرفعال شود تا مصداق ضرب المثل’ نوش دارو پس از مرگ سهراب ‘ نباشد.
موهبتی یادآور شد: برنامه اورژانس اجتماعی قصد دارد تا مداخلات روانی اجتماعی را قبل از مداخلات قضایی و انتظامی و حتی در کنار این نوع مداخلات، انجام دهد که این مسئله در پیشگیری از وقوع جرم و قضازدایی نیز نقش مهمی ایفا می کند.
وی اضافه کرد: در واقع این نوع مداخلات تأثیر بر چسب زنی را به حداقل می رساند تا زمینه برای توانمندسازی افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی و بازگشت آنها به زندگی سالم فراهم آید.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی اظهار کرد: اورژانس اجتماعی با داشتن خدمات پیشگیرانه در موضوع های اجتماعی فعالیت دارد که با مداخله در روندهای بحرانی در خانواده ها از طریق مشاوره، خدمات روانشناسی، مددکاری و حقوقی به حل مشکلات اجتماعی افراد یاری می رساند.
موهبتی، تعداد نیروهای مراکز اورژانس اجتماعی سطح استان را ۷۴ نفر عنوان کرد و افزود: کارشناسان این مراکز از ساعت هفت و ۳۰ دقیقه تا ۲۰ و ۳۰ دقیقه به صورت حضوری و یا با تماس تلفنی با شماره ۱۲۳، پاسخگوی مردم هستند.
وی گفت: تمامی خدمات ارائه شده در این مراکز به صورت رایگان بوده و تیم خدمات سیار و خط تلفن ۱۲۳ این مراکز در ایام تعطیل هم مانند روزهای عادی آماده خدمت رسانی و پیگیری مسائل و آسیب های اجتماعی که به اورژانس اجتماعی مربوط می شود، است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی، کمک به قضازدایی و پیشگیری از وقوع جرم را از تاثیرات مثبت اورژانس اجتماعی برشمرد و افزود: تقویت جایگزینی مداخلات روانی و اجتماعی قبل از مداخلات انتظامی و قضایی، رصد آسیب های اجتماعی شایع و در حال شیوع استان، تغییر نگرش مسئولان درباره امور اجتماعی و تسهیل دسترسی مردم به این خدمات از دیگر تاثیرات مثبت و مهم اورژانس اجتماعی است.
موهبتی کنترل و کاهش بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی را یکی از اهداف اورژانس اجتماعی برشمرد و گفت: انجام مداخلات روانی- اجتماعی قبل از مداخلات قضایی – انتظامی، کمک به قضازدایی و پیشگیری از جرم، شناسایی آسیب های اجتماعی شایع و در حال شیوع و یا نوپدید، شناسایی کانون ها و مناطق آسیب زای اجتماعی و ارائه خدمات تخصصی و به موقع به افراد در معرض آسیب و آسیب دیدگان اجتماع از دیگر اهداف این اورژانس است.
وی اظهار کرد: در حال حاضر در سطح استان در ۱۰ شهرستان مرکز اورژانس اجتماعی در سطوح مختلف مشغول به فعالیت هستند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی به تشریح این مراکز پرداخت و افزود: مرکز سطح یک اورژانس در مرکز استان و در شهرستان بیرجند است و مراکزی چون خانه سلامت، مرکز مداخله در خانواده به منظور کاهش، کودکان خیابانی و غیره در پیرامون آن فعالیت می کنند چراکه این مراکز دارای خدمات سرپایی و نگهداری بوده و به طور شبانه روزی ارائه خدمت می کند.
موهبتی ادامه داد: مراکز سطح ۲ اورژانس اجتماعی در شهرستان های قاین، طبس، فردوس، سربیشه، نهبندان، سرایان و زیرکوه بوده و دارای خدمات سرپایی و نگهداری موقت است.
وی گفت: مرکز سطح ۳ اورژانس اجتماعی در شهرستان های بشرویه و درمیان که این مرکز صرفاً به ارائه خدمات سرپایی پرداخته و فقط در شیفت صبح خدمت می کنند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی افزود: سه پایگاه خدمات اجتماعی در شهرستان های بیرجند و قاین مشغول به فعالیت هستند.
موهبتی یادآور شد: تاکنون تعداد ۹ دستگاه خودروی سیار اورژانس اجتماعی ۱۲۳ در شهرستان های بیرجند، قاین، طبس، فردوس، نهبندان، سربیشه، سرایان و زیرکوه در خدمت مردم می باشد، که کاملا مجهز و تیم تخصصی شامل مددکار و روانشناس در آن حضور دارند و امید است شاهد ارائه خدمات هر چه بهتر و مؤثرتر، در نقاط مختلف استان به مراجعه کنندگان باشیم.
وی ادامه داد: سال ۹۲ بالغ بر یکهزار و ۱۳۱ نفر و در سال گذشته یکهزار و ۶۷۱ نفر از خدمات مراکز مداخله در بحران استفاده کردند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی به ارائه خدمات در مراکز مداخله در خانواده به منظور کاهش طلاق اشاره کرد و گفت: در این مراکز سال گذشته بالغ بر یکهزار و ۱۴۱ نفر از خدمات آن در استان بهره مند شدند.
موهبتی افراد بهره مند از مراکزخط ۱۲۳ اورژانس اجتماعی استان را در سال گذشته بالغ بر ۸ هزار و ۱۷۷ نفر عنوان کرد و افزود: این میزان در سال ما قبل آن بالغ بر ۶ هزار و ۶۰۳ نفر بوده که با رشد خوبی مواجه شده است.
وی یادآور شد: سال گذشته هفت هزار و ۱۸ نفر از خدمات سیار اورژانس اجتماعی، ۲۰ نفر از خدمات خانه سلامت و ۱۲ هزار و ۵۵ نفر از خدمات پایگاه خدمات اجتماعی خراسان جنوبی بهره مند شده اند.
مسئول مراکز مداخله و اورژانس اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی نیز در این باره اظهار کرد: در حال حاضر تعداد ۷۴ نفر از پرسنل متخصص و مجرب در زمینه های مددکاری و روانشناسی و مشاوره حقوقی سازمان بهزیستی در مراکز اورژانس اجتماعی استان ارائه خدمت می کنند.
معظمه حسن پور، گروه های هدف اورژانس اجتماعی را کودکان و همسران آزار دیده، افرادی که قصد خودکشی دارند یا اقدام به خودکشی کرده اند، کودکان خیابانی و کار ، دختران و پسران فراری از منزل، زنان و دختران در معرض آسیب اجتماعی یا آسیب دیده اجتماعی، زوجین متقاضی طلاق و افراد دارای اختلاف خانوادگی حاد، مبتلایان به اختلال هویت جنسی و سایر افرادی که در شرایط بحرانی قرار دارند، عنوان کرد.
وی با اشاره به چالش های اورژانس اجتماعی در انجام ماموریت های محوله، یادآور شد: در راستای اجرای مطلوب برنامه اورژانس اجتماعی و ارتقای کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی در سطح استان همکاری و هماهنگی برون بخشی سایر نهادها و دستگاه های اجرایی جزء ملزومات استان است.
مسوول مراکز مداخله و اورژانس اجتماعی بهزیستی خراسان جنوبی، تدوین شناسنامه آسیب های اجتماعی در استان را یکی از برنامه های این سازمان در سال جاری برشمرد.
وی گفت: افزایش جلسات درون سازمانی و برون سازمانی در راستای پیشبرد اهداف برنامه فوریت های اجتماعی و ارتقاء آگاهی ها و شناخت خانواده ها و اجتماع نسبت به نیازهای مراجعان اورژانس اجتماعی به منظور تسهیل فرایند حل مسئله در شرایط بحرانی از طریق برگزاری دوره آموزشی، تهیه بروشور، بنر، پمفلت وکلیپ از دیگر برنامه های این نهاد است.
حسن پور اضافه کرد: همچنین برنامه هایی از قبیل راه اندازی اتاق فکر فوریت های اجتماعی دراستان دربازه زمانی هر سه ماهه براساس آمارهای استخراج شده از دستگاه های اجرایی استان و غنی سازی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان و زنان و دختران درمناطق آسیب خیز و برگزاری دوره های آموزشی مهارت های زندگی و سایر مهارت های ملزومه در شرایط بحرانی زندگی در مناطق آسیب خیز و سکونتگاه های غیررسمی نیز از دیگر برنامه هایی است که در سال جاری به آن پرداخته می شود.
وی از اجرای طرح نشاط اجتماعی در مناطق آسیب خیز استان خبر داد و گفت: تهیه بانک اطلاعات از منابع حمایتی و مراکز مشاوره و مددکاری نهادها و دستگاه های مختلف شهرستان جهت خدمت رسانی به افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی در راستای آشنایی گروه های هدف با منابع حمایتی موجود و استفاده در شرایط بحرانی در سال جاری مدنظر قرار گرفته است.
ایرنا